۱. تنظیم pH خاک و بهبود ویژگی های فیزیکی آن
کودهای جلبکی به دلیل خواص تنظیم کنندگی خود، می توانند pH خاک را به محدوده ای مناسب برای رشد گیاهان برسانند. همچنین، این کودها با افزایش تخلخل و تهویه خاک، رشد ریشه ها را تسهیل می کنند.

۲. تأثیر بر کیفیت محصولات
جلبک های دریایی حاوی ترکیباتی هستند که می توانند رنگ، طعم، و عطر محصولات کشاورزی را بهبود بخشند. این ویژگی به خصوص برای محصولات ارگانیک که در بازارهای مصرف از اهمیت بالایی برخوردارند، ارزشمند است.

۳. کاربرد در کشاورزی گلخانه ای و مناطق کم نور
تحقیقات نشان داده اند که کودهای جلبکی حتی در شرایط کم نور، مانند گلخانه ها، به رشد بهینه گیاهان کمک می کنند. ترکیبات موجود در این کودها، فرآیند فتوسنتز را تسهیل کرده و رشد گیاه را افزایش می‌دهند.

هیومیک اسید یکی از بهترین کودهای آلی است که تأثیر بسزایی در افزایش جذب عناصر غذایی، از جمله نیتروژن، دارد. این کود با بهبود ساختار خاک و افزایش فعالیت میکروبی، کارایی نیتروژن را بهبود می‌بخشد.

مکانیسم‌های افزایش جذب نیتروژن توسط هیومیک اسید
✅ افزایش ظرفیت نگهداری نیتروژن در خاک:

هیومیک اسید باعث افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) در خاک شده و از شسته شدن نیتروژن، خصوصاً نیترات، جلوگیری می‌کند.
این خاصیت باعث افزایش ماندگاری نیتروژن در خاک و کاهش هدررفت آن می‌شود.
✅ بهبود فعالیت میکروبی و معدنی‌سازی نیتروژن:

هیومیک اسید با تغذیه میکروارگانیسم‌های مفید خاک، فرآیند تجزیه مواد آلی و تبدیل نیتروژن آلی به فرم معدنی (نیترات و آمونیوم) را تسریع می‌کند.
این عمل باعث آزادسازی تدریجی نیتروژن و در نتیجه جذب بهتر توسط گیاه می‌شود.
✅ افزایش نفوذپذیری غشاهای ریشه:

هیومیک اسید باعث افزایش نفوذپذیری سلول‌های ریشه شده و جذب نیتروژن را تسهیل می‌کند.
همچنین، اسیدهای آلی موجود در آن موجب فعال‌سازی کانال‌های جذب نیتروژن در سلول‌های ریشه می‌شوند.
✅ کاهش تثبیت نیتروژن در خاک‌های آهکی:

در خاک‌های آهکی، بخشی از نیتروژن به‌دلیل واکنش با کلسیم و دیگر مواد، غیرقابل جذب می‌شود.
هیومیک اسید از این تثبیت جلوگیری کرده و نیتروژن را در دسترس گیاه قرار می‌دهد.
✅ افزایش کارایی کودهای نیتروژنی:

مصرف همزمان هیومیک اسید با کودهای نیتروژنی مانند اوره، نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم، کارایی آنها را افزایش داده و نیاز به مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی را کاهش می‌دهد.
این موضوع ضمن افزایش عملکرد گیاه، هزینه‌های کوددهی را کاهش می‌دهد و از آلودگی محیط‌زیست جلوگیری می‌کند.

نتیجه‌گیری:
هیومیک اسید با بهبود کیفیت خاک، افزایش فعالیت میکروبی، جلوگیری از هدررفت نیتروژن و تسهیل جذب آن توسط ریشه، یکی از بهترین مکمل‌های کودهای نیتروژنی محسوب می‌شود. مصرف آن همراه با کودهای نیتروژنی باعث افزایش رشد و عملکرد گیاهان شده و در عین حال از آلودگی محیط‌زیست نیز جلوگیری می‌کند.

کود مایع فسفر بالا نوعی کود محلول در آب است که به سرعت توسط گیاه جذب می شود و برای رفع کمبود فسفر در کوتاه ترین زمان ممکن طراحی شده است.

ویژگی های کلیدی کود مایع فسفر بالا
حالت مایع آن به سهولت استفاده و ترکیب با آب کمک می کند.
قابلیت جذب سریع این کود، اثرگذاری آن را بلافاصله پس از استفاده آغاز می کند.
این کود به ویژه در مراحل رشد حساس گیاه مانند ریشه زایی و گل دهی بسیار مفید است.

مزایای استفاده از کود مایع فسفر بالا
جذب سریع و مستقیم: کود مایع فسفر به طور مؤثر از طریق برگ ها یا ریشه ها جذب شده و نیازی به زمان طولانی برای فرآیندهای تجزیه ندارد.
تقویت سیستم ریشه ای: این کود موجب تقویت ساختار ریشه ها می شود که به جذب بهتر مواد غذایی و آب از خاک کمک می کند.
بهبود گل دهی و میوه دهی: با تأمین فسفر کافی، گیاهان تعداد بیشتری گل و میوه تولید می کنند.
افزایش کیفیت محصولات: محصولات تغذیه شده با فسفر، اندازه ای بزرگ تر، طعمی بهتر و ماندگاری بیشتری دارند.
مقاومت به استرس های محیطی: کود فسفر بالا توانایی گیاهان را در مقابله با خشکی، گرما و سرما افزایش می دهد.

گیاهان در صورت کمبود نیتروژن و کلسیم یک سری علائم را از خود نشان می دهند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

• زرد شدن برگ ها
• زرد یا قهوه ای شدن سر برگ ها
• سوراخ شدن برگ ها
• برگ ها سوخته به نظر می رسند
• برگ ها به رنگ بنفش یا قرمز متمایل شده اند
• زرد شدن بین رگبرگ ها
• برگ های کوچک
• لکه های زرد یا قهوه ای روی برگ ها
• تغییر شکل یا چرخیدن برگ ها
• رشد کردن بیش از حد ریشه
• تفاوت عملکرد گیاه
• محصول ندادن

نیترات کلسیم به صورت طبیعی در طبیعت وجود ندارد. این کود از ترکیب غیر ارگانیک نیترات و کلسیم به دست می آید. از ترکیب سنگ آهک و نیتریک اسید و همچنین آمونیاک چنین کود مفیدی را تولید می کنند. کود نیترات کلسیم معمولا توسط کشاورزان برای برداشت بهتر محصول استفاده می شود.

برای افزایش بهره وری محصولات زراعی و بهبود کیفیت آن ها از کود کشاورزی استفاده می شود. بدون کودهای کشاورزی مواد مغذی و عناصر موجود در خاک کاهش می یابند و امکان بهره وری از بین می رود. به همین دلیل باید از کودهای کشاورزی استفاده شود. روش های مختلفی برای استفاده از کودها وجود دارند؛ مانند محلول پاشی، کود دهی همراه با آبیاری و چالکود که هرکدام دارای مزایا و معایبی هستند.

1. محلول پاشی (Foliar Application)
سریع ترین و کاربردی ترین روشی که برای استفاده از کود کشاورزی وجود دارد، محلول پاشی است. در شرایطی که گیاهان دچار کمبود مواد مغذی می شوند و این امکان وجود ندارد که از طریق ریشه مواد مورد نیاز را دریافت کنند، کود دهی به روش محلول پاشی کاربرد دارد.

مزایا:

جذب سریع: با توجه به اینکه در روش محلول پاشی گیاه با کمک برگ های خود مواد مغذی را دریافت می کند، سرعت جذب بالا است و نیاز گیاه زودتر برطرف می شود.
کاهش اتلاف: در خاک های شنی و سبک بخش زیادی از مواد مغذی و عناصر مورد نیاز گیاهان هدر می روند؛ زیرا خاک توانایی نگهداری آب و مواد مغذی را ندارد. به همین دلیل استفاده از روش محلول پاشی کود کشاورزی مانع از هدر رفتن مواد مورد نیاز گیاه می شود.

نحوه اجرا:

غلظت محلول: اگر عناصر و مواد مغذی موجود در محلول بیش از نیاز گیاه باشند، برگ ها می سوزند. در محلول پاشی باید به غلظت محلول توجه شود.
زمان محلول پاشی: صبح های زود و عصرها تبخیر مایع از سطح برگ ها سرعت بیشتری دارد. به همین دلیل محلول پاشی در این زمان مناسب است تا مایع اضافی از روی سطح برگ ها تبخیر شود.

زمان مصرف و میزان مصرف کود کامل گرانوله برای هر محصول به عوامل متعددی از جمله نوع محصول، شرایط محیطی، خاک و نیازهای محصول بستگی دارد. بنابراین، نمی ‌توان به طور دقیق برای همه محصولات زمان و میزان مصرف کود را مشخص کرد برای میزان مصرف دقیق این کودهای کامل گرانوله میتوانید با کارشناس های فنی شرکت سپانه در ارتباط باشید. در زیر راهنمایی ‌هایی برای زمان و میزان مصرف کود برای برخی از محصولات را ارائه می‌ دهیم:

1. محصولات زراعی:
معمولا کود کامل گرانوله برای گندم و جو در دو مرحله کاشت و رشد استفاده می ‌شود. در مرحله کاشت، 30 تا 40 کیلوگرم کود کامل برای هر هکتار توصیه می گردد. در مرحله رشد نیز، میزان مصرف کود بستگی به شرایط خاک و نیازهای گیاه دارد. در مرحله رشد نیز 30 تا 40 کیلوگرم کود کامل به ازای هر هکتار توصیه می گردد.

میزان مصرف کود کامل گرانوله برای ذرت:

مصرف کود کامل برای ذرت نیز بر اساس شرایط خاک و نیازهای گیاه تغییر می‌کند. در مرحله کاشت، توصیه می‌ شود حدود 40 تا 50 کیلوگرم کود کامل به ازای هر هکتار استفاده شود. در مراحل رشد بعدی نیز، میزان مصرف کود بستگی به رشد گیاه دارد.

میزان مصرف کود کامل گرانوله برای پنبه:

میزان مصرف کود برای پنبه نیز بستگی به شرایط محیطی و خاک دارد. در مرحله کاشت، توصیه می ‌شود حدود 30 تا 40 کیلوگرم کود کامل به ازای هر هکتار استفاده شود. در مراحل رشد بعدی نیز، میزان مصرف کود بستگی به نیازهای گیاه دارد.

2. محصولات باغی:
مصرف و نحوه مصرف کود کامل گرانوله برای محصولات باغی مانند مرکبات و سیب در هر هکتار بستگی به عوامل مختلفی از جمله رقم محصول، وضعیت خاک، شرایط آب و هوایی، نیازهای مغذی محصول و دستورالعمل ‌های کشاورزی محلی دارد. در ادامه، می ‌توانید یک راهنمای کلی برای مصرف کود کامل گرانوله در هر هکتار برای محصولات باغی مشاهده کنید:

برای مرکباتی مانند پرتقال، نارنگی، لیموترش و ... در ابتدای فصل رشد (بهار)، میزان کود کامل گرانوله حدود 500-600 کیلوگرم در هر هکتار توصیه می ‌شود. این مقدار می ‌تواند به دو یا سه بار تقسیم شده و در زمان ‌های مختلف در طول فصل رشد به درختان اعمال شود. به عنوان مثال، یک تقسیم‌ بندی ممکن است شامل 200 کیلوگرم در زمان کاشت، 200 کیلوگرم در اوایل رشد و 200-300 کیلوگرم در دوره ‌های بعدی باشد. مصرف کود کامل گرانوله برای درختانی مانند سیب نیز بستگی به وضعیت خاک و نیازهای مغذی آن دارد. برای این درختان حدود 400-500 کیلوگرم کود کامل گرانوله برای هر هکتار در ابتدای فصل رشد توصیه می ‌گردد.

رشد و توسعه گیاهان:
کود کامل گرانوله حاوی ترکیبات متعادلی از عناصر غذایی اصلی مورد نیاز گیاهان است. این کود شامل عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم است که برای رشد و توسعه سالم گیاهان بسیار اهمیت دارند. همچنین، کود کامل گرانوله علاوه بر عناصر ماکرو می‌تواند حاوی عناصر میکروی مورد نیاز گیاهان نظیر روی، مس و منگنز است. این کودها با فراهم کردن تمامی عناصر غذایی مورد نیاز برای گیاهان، به بهبود عملکرد آنها و افزایش عملکرد محصولات کمک می‌ کنند.

بهبود خصوصیات خاک:
استفاده از کودهای کامل گرانوله می ‌تواند به بهبود خصوصیات خاک کمک کند. این کودها با افزایش ترکیبات آلی خاک، ساختار خاک را بهبود می‌ بخشند و برای حفظ رطوبت خاک و تهویه مناسب آن مؤثر هستند. همچنین، با افزایش توانایی خاک در نگهداری عناصر غذایی و تسهیل جذب آنها توسط گیاهان، به بهره ‌وری و جذب بهتر مواد مغذی کمک می‌ کنند.

افزایش مقاومت گیاهان:
کود کامل گرانوله می ‌تواند مقاومت گیاهان در برابر بیماری ‌ها، آفات و شرایط استرسی مانند خشکی و سرما را افزایش دهد. عناصر غذایی موجود در این کودها به رشد و تقویت ساختار گیاهان کمک می‌کنند و سیستم ایمنی گیاهی را تقویت می نمایند. در نتیجه، گیاهان می‌ توانند با شرایط نامساعد محیطی بهتر سازگاری پیدا کنند و به مشکلات مختلف مقاومت نشان دهند.

1. گیاهان زراعی (مانند گندم، ذرت، برنج و سویا):
نیاز متوسط تا زیاد به عناصر میکرو مانند آهن، روی، منگنز و مولیبدن
نیاز کمتر به بور و مس
2. گیاهان باغی (مانند درختان میوه، انگور و زیتون):
نیاز زیاد به عناصر میکرو مانند بور، آهن و روی
نیاز متوسط به مس، منگنز و مولیبدن
3. گیاهان گلخانه‌ای (مانند گوجه فرنگی، خیار و فلفل):
نیاز بالا به عناصر میکرو مانند آهن، بور، مس و روی
نیاز متوسط به منگنز و مولیبدن
4. گیاهان صیفی (مانند خربزه، هندوانه و کدو):
نیاز زیاد به عناصر میکرو مانند بور، آهن و روی
نیاز متوسط به مس، منگنز و مولیبدن
5. گیاهان سبزی (مانند کاهو، اسفناج و کلم):
نیاز بالا به عناصر میکرو مانند بور، آهن و مولیبدن
نیاز متوسط به روی، مس و منگنز
بنابراین، برای تأمین نیازهای عناصر میکرو در هر گروه گیاهی، باید کودهای میکروی مناسب آن گروه به میزان و نسبت مورد نیاز در خاک یا محیط کشت استفاده شود. این امر به بهبود رشد، عملکرد و کیفیت محصول کمک خواهد کرد. در کشاورزی، استفاده از کودهای میکرو می‌ تواند به بهبود کیفیت محصولات، افزایش عملکرد، مقاومت در برابر بیماری ‌ها و آفات، بهبود ساختار خاک و به حداقل رساندن آثارسمی تجمع عناصر غذایی در خاک منجر شود.

کودهای هیومیک اسید در سه شکل مختلف تولید و عرضه می‌شوند که هرکدام برای شرایط و روش‌های مصرف خاصی مناسب هستند. در ادامه، هر نوع کود هیومیک اسید را با جزئیات توضیح می‌دهم.

1️⃣ هیومیک اسید پودری
هیومیک اسید پودری کاملاً محلول در آب است و می‌توان آن را از طریق محلول‌پاشی یا آبیاری استفاده کرد. این نوع کود به‌سرعت جذب خاک و گیاه می‌شود و به افزایش جذب مواد مغذی، بهبود ریشه‌زایی و تقویت گیاه کمک می‌کند. میزان مصرف معمولاً 1 تا 3 کیلوگرم در هکتار است و بسته به نیاز گیاه هر 15 تا 30 روز تکرار می‌شود.

2️⃣ هیومیک اسید مایع
هیومیک اسید مایع ترکیبی از هیومیک و فولویک اسید است که در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، بارانی و محلول‌پاشی استفاده می‌شود. این نوع کود به دلیل جذب سریع، فعالیت میکروبی خاک را افزایش داده و جذب عناصر غذایی را بهبود می‌بخشد. میزان مصرف معمولاً 2 تا 5 لیتر در هکتار است و برای درختان میوه، صیفی‌جات و گلخانه‌ها مناسب است.

3️⃣ هیومیک اسید گرانوله
هیومیک اسید گرانوله برای مصرف مستقیم در خاک طراحی شده است و اغلب به‌صورت چالکود یا همراه با کشت بذر استفاده می‌شود. این نوع کود آزادسازی تدریجی دارد و باعث افزایش مواد آلی و بهبود ساختار خاک در طولانی‌مدت می‌شود. مقدار مصرف برای درختان میوه 100 تا 300 گرم و برای زراعت 10 تا 20 کیلوگرم در هکتار است.

کود کشاورزی به دو دسته شیمیایی و آلی تقسیم می‌شود که هر کدام دارای ویژگی‌ها خاص خود هستند. کودهای شیمیایی از ترکیبات معدنی و مصنوعی تولید می‌شوند و به سرعت مواد مغذی را به گیاهان منتقل می‌کنند. این کودها معمولاً ارزان‌تر هستند. اما استفاده مداوم از آن‌ها ممکن است به تخریب ساختار خاک، کاهش تنوع میکروبی و آلودگی آب‌های زیرزمینی منجر شود.

در مقابل، کودهای آلی از منابع طبیعی مانند کود حیوانی، کمپوست و بقایای گیاهی تولید می‌شوند. این کودها به آهستگی جذب می‌شوند زیرا باید توسط میکروارگانیسم‌های خاک تجزیه شوند تا مواد مغذی آزاد شوند. کودهای آلی به بهبود ساختار خاک، افزایش تنوع میکروبی و افزایش توانایی نگهداری آب و مواد مغذی در خاک کمک می‌کنند. هرچند هزینه اولیه آن‌ها ممکن است بالاتر باشد و نیاز به مدیریت بیشتری داشته باشند، اما در درازمدت به دلیل بهبود خاک و کاهش نیاز به مواد شیمیایی، می‌توانند اقتصادی‌تر باشند.

از نظر زیست‌محیطی، کودهای آلی پایدارتر هستند و خطر کمتری برای آلودگی آب‌ها و خاک‌ها دارند. در نهایت، انتخاب بین کودهای شیمیایی و آلی بستگی به نیازهای خاص کشاورزی، اهداف زیست‌محیطی و منابع موجود دارد. ترکیب هوشمندانه از هر دو نوع کود می‌تواند به بهبود عملکرد و پایداری کشاورزی کمک کند. با توجه به مزایا و معایب هر یک از کودها، استفاده متعادل و مسئولانه از آن‌ها می‌تواند هم به افزایش بازده محصولات و هم به حفظ سلامت محیط‌زیست منجر شود.